در سالروز شهادت شهدای خدمت، جلسهای با عنوان “تبیین مکتب اسلامی و ساختار تحولی در آموزش و پرورش” در شهر نقاب استان خراسان رضوی برگزار شد. این نشست که با حضور جمعی از خانوادههای دغدغهمند در حوزۀ تعلیم و تربیت ترتیب یافته بود، فرصتی شد تا مبانی و الگوی تحولی “مکتب اسلامی” توسط حجت الاسلام حمید اسماعیل زاده، از علمداران مکتب اسلامی از سبزوار، تشریح و تبیین گردد.
حجتالاسلام اسماعیلزاده با اشاره به نگاه عمیق جمهوری اسلامی ایران به مسئلۀ تربیت و اهمیت بنیادین آن، بزرگترین دستاورد و “فتحالفتوح انقلاب اسلامی” را، با استناد به کلام امام خمینی رحمهاللهعلیه و رهبر معظم انقلاب حفظهالله، تربیت جوانان مؤمن و انقلابی دانست. رهبر معظم انقلاب نیز در سخنرانی اخیر خود شهدایی همچون شهید رئیسی، شهید آلهاشم و دیگران را نمونههایی از این تربیتیافتگان انقلاب برشمردهاند. با این مقدّمه و با تأکید بر نقش محوری مدرسه به عنوان تنها گزینۀ حاضر برای رشد علمی، ایمانی، اخلاقی و مهارتی کودکان و نوجوانان، حجت الاسلام اسماعیل زاده به اهمیت تحول ساختاری در آموزش و پرورش و اشکالات وضعیت موجود پرداخت.
ایشان با اشاره به تکرار سالیانه برخی اشکالات و نقدها از سوی مقام معظم رهبری در دیدارهایشان با معلمان و دستاندرکاران آموزش و پرورش، اظهار داشت که با گذشت سالها، تحول و پیشرفت قابل توجهی در رفع این اشکالات رخ نداده است. وی با طرح این پرسش جدی که آیا مدارس ما مکانی برای تربیت “جوان مؤمن، انقلابی، متخصص، دانشمند و کارآمد برای انقلاب و جامعه” هستند و آیا عمر بچهها در مدارس “تلف میشود”، ضرورت “تحول ساختاری” در این نهاد بنیادین را مطرح کرد. تأکید شد که این تحول نباید صرفاً ظاهری و سطحی باشد، مانند افزودن عکس شهدا یا برگزاری مراسم مذهبی، بلکه نیازمند تغییر اساسی و “از ریشه” است. ساختار فعلی آموزش و پرورش پر از “علوم غیرنافع” است که ذرهای به درد دنیا یا آخرت دانشآموز نمیخورد. حجتالاسلام اسماعیلزاده همچنین به ریلگذاریهای خطا و منحرفی مانند سند 2030 و تلاشها برای خصوصیسازی آموزش و پرورش که میتواند منجر به محرومیت کودکان مناطق محروم از آموزش شود، اشاره کرد و آنها را تلاشی برای “نابود کردن” مهمترین نهاد کشور دانست.
در پاسخ به این چالشها، الگوی “مکتب اسلامی” به عنوان یک “ساختار تحولی” در نظام آموزشی ارائه گردید. هدف اصلی مطرح شده برای این مکتب، “تحقق توحید در ساختارها” به ویژه در آموزش و پرورش است. این الگو به دنبال تربیت نسلی است که بتواند قبل از سن ۱۸ سالگی به سطح “نخبه متخصص” در رشته مورد علاقه خود برسد و در جامعه و دانشگاه و حوزه “مؤثر” باشد. تأکید بر این شد که این الگو به دنبال کمک به بدنه دلسوز آموزش و پرورش است که با موانع و پیچیدگیهای ساختاری روبرو هستند و از طریق ایجاد “هستههای مردمی” تلاش میکند الگوی دقیقی از آموزش و پرورش منطبق با ضوابط بنیادین را ارائه دهد.
ساختار تحولی مکتب اسلامی بر “محوریت خانواده” بنا شده است. این الگو معتقد است که هیچکس بهتر از پدر و مادر نمیتواند به فرزند خود آموزش دهد، حتی اگر سواد رسمی نداشته باشند و نقش معلم در این میان مکمل نقش والدین است. بنابراین، تمام برنامههای این نهضت برای نهاد خانواده طراحی شده است نه صرفاً دانشآموزان.
برنامه آموزشی در مکتب اسلامی بر آموزش “علوم نافع” و مهارتهای کاربردی تمرکز دارد. موضوعات آموزشی شامل مباحثی مانند تدبر در قرآن (نه صرفاً روخوانی)، نجوم، طب اسلامی، ریاضیات نافع، فیزیک و انواع مهارتهاست.
هدف بلندمدت برای نوجوانان تربیتیافته در مکتب اسلامی، رسیدن به حدی از تخصص است که بتوانند در “موکب علمی امام صادق علیهالسلام” رشد کنند. موکب علمی امام صادق علیهالسلام برای گام سوم رشد یعنی سن 12 تا 18 سالگی طراحی شده است.